Zaledwie 10% odpadów z tworzyw sztucznych jest poddanych realnemu recyklingowi w Polsce – wynika z dochodzenia przeprowadzonego przez Plastics Review w 2021 r. Konsumenci w kraju nad Wisłą chcą, by kupowane przez nich produkty powstawały z materiałów z recyklingu, co obrazują wyniki raportu Circular Voice. Niestety obecnie zaledwie 8,6% z tego, co zostaje wyprodukowane, jest przetwarzane i ponownie wykorzystywane – oznacza to, że marnujemy co najmniej 90% wszystkich wydobywanych surowców, co potwierdzają wyniki analizy Stena Recycling.
Warto przyjrzeć się bliżej możliwościom cyrkularności gospodarki, aby zoptymalizować zużycie surowców i zwiększyć prawdopodobieństwo ponownego wykorzystania dostępnych materiałów – szczególnie, że 18 marca obchodzimy Światowy Dzień Recyklingu.
Z tej okazji należy wziąć pod lupę elektroodpady, ponieważ stanowią szczególne zagrożenie dla środowiska. Elektrośmieci (inaczej ZSEE, czyli zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny) to nic innego jak zepsute komputery, telefony, zabawki i gadżety elektroniczne, urządzenia AGD oraz zużyte świetlówki i LEDy, które w swojej budowie posiadają szereg substancji i tworzyw szkodliwych dla środowiska. Według raportu Greenpeace z 2019 roku tylko około 10% elektrośmieci w Polsce jest poddanych procesowi recyklingu. Warto zauważyć, że obecny system nie wpływa pozytywnie na budowę prawidłowo funkcjonującej gospodarki o obiegu zamkniętym. Celem tego modelu jest przekształcenie schematu zarządzania wyrzuconymi produktami, tak aby zasoby były ponownie cyrkulowane, a realne odpady zostały znacznie zredukowane. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny jest najszybciej rosnącym rodzajem odpadów w UE, a ponad 60% tych elektrośmieci trafia na wysypiska – wynika z badań Parlamentu Europejskiego przeprowadzonego w 2022 r. Łatwo zrozumieć, dlaczego należy nadać wysoki priorytet rozwojowi gospodarki o obiegu zamkniętym.
Już na etapie zakupu urządzenia należy wziąć pod uwagę jego wpływ na środowisko. Sprzęt, który można łatwo naprawić i zmodernizować, zużywa znacznie mniej zasobów niż wymiana całego urządzenia. Dlatego wybierając dostawcę technologii biurowych, warto poszukać takiego, który tworzy produkty tak, aby były trwałe. W połączeniu z regularną konserwacją sprawi to, że np. drukarka będzie służyć znacznie dłużej. Możliwość naprawy modułowej pozwala na usuwanie wielu pojedynczych komponentów bez konieczności wymiany całego sprzętu. Należy pamiętać, że renowacja i regeneracja są centralnym elementem gospodarki o obiegu zamkniętym, a wielu dostawców oferuje obecnie bezpłatny program recyklingu wkładów do drukarek. Dodatkowo oprócz tonerów i kartridży, same drukarki mogą i powinny być poddawane recyklingowi.
„Chcemy wspierać firmy, którym zależy na ekonomii zrównoważonego rozwoju, czy to poprzez dostarczenie odpowiednich urządzeń, materiałów eksploatacyjnych czy usługi subskrypcji druku” – komentuje Katarzyna Idzkiewicz Senior Marketing Coordinator w Brother Polska. „Wszystkie zwracane kasety są regenerowane w naszych europejskich fabrykach – aż 95% części jest ponownie wykorzystywanych do produkcji nowych kaset z tonerem. Te, których nie można zregenerować, są rozmontowywane i przekształcane. Kasety z taśmami faksowymi produkowane w naszej fabryce recyklingu w Walii są wykonane w 100% z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu” – dodaje ekspertka.
Tylko poprzez zwiększenie świadomości konsumentów i wywieranie nacisku na producentów można przyspieszyć konieczną transformację w kierunku gospodarki cyrkularnej. Ostatecznie, choć większość Polaków ma pozytywne podejście do recyklingu i deklaruje, że angażuje się w segregację odpadów, wciąż wyzwaniem jest zbyt niski poziom świadomości na temat gospodarki cyrkularnej i jej założeń. Rozwiązanie stanowi edukacja decydentów, biznesu, małych i średnich przedsiębiorców oraz społeczeństwa w tym zakresie. Natomiast rolą organizacji jest przejęcie inicjatywy i pełne wykorzystanie możliwości nowego rynku. Konsumenci z pewnością docenią producentów przestrzegających zasad zrównoważonego rozwoju, skupiających się na jakości, a nie ilości wyprodukowanych urządzeń.